Το τεκμήριο αθωότητας είναι μία από τις βασικές αρχές της νομοθεσίας ποινικής δικονομίας οποιασδήποτε πολιτισμένης χώρας. Ταυτόχρονα, οι νομικές και ηθικές πτυχές αυτής της αρχής συζητούνται ενεργά στη θεωρία του δικαίου.
Το τεκμήριο της αθωότητας κατοχυρώνεται ως ένας από τους βασικούς κανόνες του ρωσικού ποινικού δικαίου. Διακηρύσσει ότι κανείς δεν μπορεί να θεωρηθεί ένοχος για οποιοδήποτε έγκλημα έως ότου αποδειχθεί η ενοχή του, που αποδεικνύεται με αποτελεσματική δικαστική απόφαση.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ένας τέτοιος κανόνας είναι χαρακτηριστικός του ποινικού δικαίου, στο οποίο είναι το κράτος, που εκπροσωπείται από τους εκπροσώπους του, που είναι υποχρεωμένο να αποδείξει την ενοχή του υπόπτου, του κατηγορουμένου. Στις σχέσεις αστικού δικαίου, ο κατηγορούμενος θεωρείται ένοχος από προεπιλογή μέχρι τη στιγμή που ο ίδιος δεν είναι ενεργός για να αποδείξει την αθωότητά του, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στο νόμο.
Νομικές πτυχές του τεκμηρίου αθωότητας
Η κύρια νομική πτυχή αυτής της αρχής περιορίζεται στην ανάγκη διασφάλισης των βασικών δικαιωμάτων ενός ατόμου, ενός πολίτη. Ο δράστης ενός εγκλήματος εκτίθεται σε διάφορες αρνητικές συνέπειες και το τεκμήριο αθωότητας εξαιρεί από αυτούς τα άτομα των οποίων η συμμετοχή σε παράνομες πράξεις δεν έχει αποδειχθεί.
Μια άλλη σημαντική νομική πτυχή είναι η ανάγκη να αποδειχθεί ενοχή, και όχι μια αβάσιμη δήλωση από τις ανακριτικές αρχές, για να διερευνήσει τη διάπραξη ενός εγκλήματος από ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Τέλος, ένα τέτοιο τεκμήριο διασφαλίζει τον εχθρικό χαρακτήρα της ποινικής διαδικασίας, δεδομένου ότι με την παρουσία μιας προκαθορισμένης απόφασης σχετικά με την ενοχή του εναγομένου, η υπεράσπισή του χάνει κάθε νόημα.
Ηθικές πτυχές του τεκμηρίου αθωότητας
Οι ηθικές πτυχές του τεκμηρίου αθωότητας θεωρείται ότι δεν είναι λιγότερο σημαντικές. Η απόλυτη καταδίκη πολλών συμμετεχόντων στην εγκληματική διαδικασία, άλλα άτομα στην ενοχή του κατηγορουμένου μπορεί να εκφραστεί σε προσβλητικές δηλώσεις, άλλες αρνητικές στιγμές που ταπεινώσουν την τιμή και την αξιοπρέπεια του ατόμου. Ο νόμος δεν επιτρέπει μια τέτοια κατάσταση, μιλώντας για την εικαζόμενη αθωότητα του εναγομένου.
Επιπλέον, μια σημαντική ηθική πτυχή αυτού του τεκμηρίου είναι ότι ο εναγόμενος δεν χρειάζεται να αποδείξει την αθωότητά του. Εάν υπήρχε ένα τέτοιο καθήκον, τότε θα ασκούσε σημαντική ηθική πίεση στον εναγόμενο, τον κατηγορούμενο, ο οποίος βρίσκεται ήδη σε μια αξιοζήλευτη θέση χωρίς αυτήν. Ταυτόχρονα, ο εναγόμενος διατηρεί το δικαίωμα να παρέχει αποδεικτικά στοιχεία · μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτήν την ευκαιρία κατά την κρίση του.
