Υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός μοντέλων, μεθόδων λήψης διοικητικών αποφάσεων. Θα εξετάσουμε μόνο μερικά από αυτά. Δεν υπάρχει καθολική θεωρία λήψης αποφάσεων, επομένως το ζήτημα δεν είναι στην ποσότητα, αλλά στην ποιότητα. Τα προτεινόμενα μοντέλα για τη λήψη διοικητικών αποφάσεων δεν έχουν μειονεκτήματα. Περιγράφουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, αλλά η πρακτική εφαρμογή των μοντέλων μπορεί να είναι προβληματική, καθώς εξαρτώνται από το κίνητρο του συγκεκριμένου διευθυντή που λαμβάνει την απόφαση.
Μέθοδοι μοντελοποίησης και βελτιστοποίησης λύσεων
Κατά τη διαδικασία επίλυσης σύνθετων προβλημάτων, προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα των διαχειριστών να λαμβάνουν ενημερωμένες και αντικειμενικές αποφάσεις, μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες επιστημονικές μέθοδοι ανάπτυξης και βελτιστοποίησής τους, τα οπλοστάσια των οποίων συνήθως χωρίζονται σε δύο κύριες τάξεις:
• μέθοδοι μοντελοποίησης.
• μέθοδοι αξιολόγησης εμπειρογνωμόνων.
Οι μέθοδοι μοντελοποίησης (ονομάζονται επίσης μέθοδοι έρευνας λειτουργίας) βασίζονται στη χρήση μαθηματικών μοντέλων για την επίλυση των προβλημάτων διαχείρισης που αντιμετωπίζονται συχνότερα.
Η ανάπτυξη και βελτιστοποίηση της επίλυσης ενός συγκεκριμένου προβλήματος με μεθόδους μοντελοποίησης είναι μια μάλλον περίπλοκη διαδικασία, η οποία μπορεί να αναπαρασταθεί με την ακολουθία των κύριων σταδίων:
• Δήλωση του προβλήματος;
• προσδιορισμός του κριτηρίου για την αποτελεσματικότητα της αναλυόμενης λειτουργίας.
• ποσοτική μέτρηση παραγόντων που επηρεάζουν τη διερευνηθείσα λειτουργία.
• κατασκευή ενός μαθηματικού μοντέλου του αντικειμένου που μελετήθηκε (λειτουργία).
• ποσοτική λύση του μοντέλου και εύρεση της βέλτιστης λύσης.
• Έλεγχος της επάρκειας του μοντέλου και της λύσης που βρέθηκε για την κατάσταση που αναλύθηκε.
• διόρθωση και ενημέρωση του μοντέλου. Ο αριθμός όλων των ειδών μοντέλων είναι σχεδόν τόσο μεγάλος όσο και ο αριθμός προβλημάτων για τη λύση των οποίων αναπτύσσονται.
Μοντέλα θεωρίας παιχνιδιών
Οι περισσότερες από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες μπορούν να θεωρηθούν ως ενέργειες που εκτελούνται σε συνθήκες αντιπολίτευσης. Τα αντίμετρα περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, παράγοντες όπως ατύχημα, πυρκαγιά, κλοπή, αποτυχία, παράβαση συμβατικών υποχρεώσεων κ.λπ. Ωστόσο, η πιο μαζική περίπτωση αντιδράσεων είναι ο ανταγωνισμός. Επομένως, μία από τις πιο σημαντικές προϋποθέσεις από τις οποίες εξαρτάται η επιτυχία ενός οργανισμού είναι η ανταγωνιστικότητα. Είναι προφανές ότι η ικανότητα πρόβλεψης των ενεργειών των ανταγωνιστών είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα για κάθε εμπορική οργάνωση. Κατά τη λήψη μιας απόφασης, θα πρέπει να επιλέξετε μια εναλλακτική λύση που σας επιτρέπει να μειώσετε τον βαθμό αντίστασης, ο οποίος με τη σειρά του θα μειώσει τον βαθμό κινδύνου.
Μια τέτοια δυνατότητα παρέχεται στον διευθυντή από τη θεωρία των παιχνιδιών, τα μαθηματικά μοντέλα των οποίων οδηγούν στην ανάλυση πιθανών εναλλακτικών λύσεων έναντι των ενεργειών τους, λαμβάνοντας υπόψη τις πιθανές ενέργειες αντιποίνων των ανταγωνιστών.
Μοντέλα θεωρίας ουράς
Τα μοντέλα θεωρίας ουράς (ή βέλτιστη υπηρεσία) χρησιμοποιούνται για να βρουν τον βέλτιστο αριθμό καναλιών υπηρεσίας σε ένα ορισμένο επίπεδο ζήτησης για αυτά.
Μοντέλα διαχείρισης αποθέματος
Οποιοσδήποτε οργανισμός πρέπει να διατηρήσει ένα ορισμένο επίπεδο αποθεμάτων των πόρων του, προκειμένου να αποφευχθούν διακοπές λειτουργίας ή διακοπές σε τεχνολογικές διαδικασίες και πωλήσεις αγαθών ή υπηρεσιών.
Τα μοντέλα διαχείρισης αποθέματος σάς επιτρέπουν να βρείτε τη βέλτιστη λύση, δηλαδή ένα τέτοιο επίπεδο αποθέματος που ελαχιστοποιεί το κόστος δημιουργίας και συντήρησής του σε ένα δεδομένο επίπεδο συνέχειας των διαδικασιών παραγωγής.
Γραμμικά μοντέλα προγραμματισμού
Αυτά τα μοντέλα χρησιμοποιούνται για την εξεύρεση της βέλτιστης λύσης στην περίπτωση διάθεσης σπάνιων πόρων παρουσία ανταγωνιστικών αναγκών.
Τα περισσότερα από τα μοντέλα βελτιστοποίησης που αναπτύχθηκαν για πρακτική εφαρμογή περιορίζονται σε προβλήματα γραμμικού προγραμματισμού. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των αναλυόμενων λειτουργιών και τις επικρατούσες μορφές εξάρτησης παραγόντων, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και άλλοι τύποι μοντέλων: με μη γραμμικές μορφές εξάρτησης του αποτελέσματος μιας λειτουργίας από τους κύριους παράγοντες - μη γραμμικά μοντέλα προγραμματισμού. εάν είναι απαραίτητο να συμπεριληφθεί ο παράγοντας χρόνου στην ανάλυση - δυναμικά μοντέλα προγραμματισμού · με την πιθανοτική επίδραση παραγόντων στο αποτέλεσμα της λειτουργίας - μοντέλα μαθηματικών στατιστικών (ανάλυση συσχέτισης και παλινδρόμησης).
